Painting by: Autumn Sky ART
STILTE VIPASSANA
Vol spanning kijk ik hoe ze vechten. Ze zijn gewaagd aan elkaar. Beide even sterk. Er komt een derde partij zich ermee bemoeien. Die probeert de twee uit elkaar te halen. Tevergeefs.
Op dat moment valt èèn van de twee regelrecht naar beneden. Vlak naast mijn bord. Nog wat beduusd vervolgd de mier zijn weg, opzoek naar waar een mier ook mee bezig is op zo een dag.
Ik baal. Dit was namelijk de enige actie die ik in dagen had meegemaakt. Het is ondertussen dag drie van de Stilte Vipassana van in totaal tien dagen en ik heb het zwaar.
Ik ben nummer 19. Op mijn meditatiekussen in de meditatiehal staat met een groot geplastificeerd etiket, nummer 19. In de kantine staat op mijn stoelnummer 19, gericht naar de muur, niet naar de ruimte, nee naar de muur.
Alles wijst erop dat er geen mogelijkheid mag/kan zijn van contact met dingen buiten onszelf. Er wordt niet gesproken. Er wordt niet gecommuniceerd op welke manier dan ook. Zelfs het hebben van oogcontact is uit den boze. Daarom staat mijn stoel 19 naar de muur gericht.
Ik zie hoe de vrouw naast mij, op nummer 18, steeds minder eten in de pauzes op haar bord opschept. “Oei, dat is geen goed teken” – denk ik.
Nog een paar minuten en dan begint de meditatie weer. Het is de bedoeling dat we ons focussen op het kleine kuiltje tussen je bovenlip en je neusvleugels. Ik voel al dagen helemaal niks op dat stukje. Ik ben te afgeleid. Is het niet die klote vlieg, is het wel net dat ene haartje dat kriebelt. Is het niet mijn slapende been, is het wel die nek, die onderrug, die buik – en ga zo maar door – die “pijn” doet.
Er zijn steeds ‘prikkels’ waardoor ik niet goed kan focussen op dat verrekte stukje huid tussen mijn bovenlip en mijn neusvleugels.
Na de pauze heb ik mijzelf voorgenomen dat het nu eens tijd wordt dat ik wel wat ga voelen. Ik loop naar mijn slaapkamertje en pak het zware schut; tijgerbalsem. Met mijn vinger haal ik een flinke lik tijgerbalsem uit het potje en smeer het op dat verrekte stukje huid tussen de bovenlip en de neusvleugels.
Ik stap de meditatiehal binnen en ga zitten op mijn meditatiekussen, nummer 19. Vijf minuten later voel ik hoe dat verrekte stukje huid steeds heter wordt. Voor ik het weet voelt het alsof dat verrekte stukje huid in de fik staat. De tranen springen in mijn ogen. Ik probeer mij te focussen op de meditatie, maar dat verrekte stukje huid eist alle aandacht op.
Ik? Ik ben blij met deze sensatie. Ik voel namelijk eindelijk dat verrekte stukje huid. Eindelijk is er een sensatie. En wat voor een! – denk ik terwijl ik de tranen, van het feit dat mij gezicht in de fik staat, wegveeg.
Iedere dag, na een dag meditatie van 04:00 sochtends tot 20:00 savonds, word de avond afgesloten met een film over de leer van de Stilte Vipassana. De reden waarom we dit doen, wat er gebeurt in ons lichaam en in onze geest bij het doen van een Stilte Vipassana.
S.N. Goenka, de Guru die de Stilte Vipassana in deze vorm naar buiten heeft gebracht verteld. Op de een op andere manier weet hij precies wat ik die dag heb meegemaakt. En wij maar denken dat we vrije keuze hebben en onze keuzes zelf maken ;).
Hij vertelt over hoe we onze mind proberen te dwingen enige sensaties te voelen, maar dat we het proces gewoon zijn gang moeten laten gaan en niet moeten forcen. Het komt vanzelf.
Ik ga stuk van het lachen van binnen, wetende dat ik zo extreem weer een Amy-actie heb uitgevoerd. Koste wat het kost zal ik ervoor zorgen dat ik “de opdracht” ervaar. Zelfs als ik hiervoor andere manieren moet bedenken om toch te voldoen aan de opdracht. Ik heb weer een B-route genomen, omdat ik de A-route ‘te lang’ vond duren. Na de film neem ik mijzelf voor morgen maar geen tijgerbalsem meer te gebruiken.
De vierde dag is aangebroken. “He, he, vanaf nu zal het vast makkelijker gaan. Ik heb vast al het zwaarste gedeelte gehad.” – denk ik wanneer ik wakker word van de gong die klokslag om 04:00 wordt gespeeld.
Ik loop naar de meditatiehal en ineens beginnen we met een film. “Oeh, fijn nog even rustig wakker worden.” S.N. Goenka is te zien op de film. Hij opent de film “Congratiolations, you finest the prework for the Vipassana. Today we are going to start with the Vipassana.” “Wat!” – denk ik “Waren we nog niet eens begonnen met de Vipassana?!”
De film sluit af met een “veel succes” voor de rest van de dagen. We worden in de Vipassana uitgedaagd om de ogen te sluiten en een uur niet meer te bewegen. “Een uur niet bewegen?” – denk ik terwijl het angstzweet mij uitbreekt.
Ik ga in kleermakerszit zitten en hou mijzelf voor niet meer te bewegen. Ineens voel ik die vlieg, dat haartje, mijn been…Ik probeer met alle macht deze ‘ongewenste’ sensaties te negeren. “Do not react on the sensations. They will pass.” Hoor ik S.N.Goenka in mijn hoofd herhaaldelijk zeggen.
Wanneer de gong van de pauze gaat spring ik op van blijdschap. Dit was het langste uur van mijn leven. Ik loop snel naar mijn slaapkamertje. Terwijl ik naar mijn slaapkamer loop passeer ik de vrouw van stoelnummer 18, die ik al dagen steeds minder zag eten. Ze had haar koffers in haar hand. Een medewerker van de Stilte Vipassana probeert haar nog tegen te houden, maar ze was helemaal over haar toeren. Ze wist niet hoe snel ze hier weg moest gaan.
Ik moest toch een beetje lachen vanbinnen, omdat dit niet geheel als een shock voor me kwam en ook mijn voorgevoel zei dat dit pas het begin was. Het zou niet makkelijker worden. Het zou juist moeilijker worden. Ergens wilde ik dus hard hollend met haar mee.
En dit voorgevoel was juist. De uitdaging van een uur niet bewegen werd natuurlijk verlengd, naar zo lang mogelijk niet bewegen. Op deze manier leer je om niet op iedere prikkel te reageren. De prikkels zijn namelijk dingen voor de mind om te focussen, om mee bezig te zijn, zodat we niet naar binnen hoeven te gaan, om echt te voelen wat er daadwerkelijk van binnen bij ons zich afspeelt. Zoals S.N. Goenka het omschrijft “It’s an operation without anesthesia. You don’t know what will come up. You don’t know what is stored there for so long, longing to come out.”
Dag 8. Weer worden we uitgedaagd niet te bewegen. Ik voel mijn hele lichaam. Alles doet zeer. Alles is verzuurd van het lange zitten in één houding. S.N.Goenka is weer te horen tijdens één van de meditaties. “What do you feel? Don’t judge. Just feel. Do you feel presure? Do you feel cold? Do you feel warmth?” – gaat S.N. Goenka verder.
Zijn stem is langzaam en laag. Ik weet dat wanneer hij stopt met praten er weer een uur meditatie voorbij is. De attachement naar het einde van het uur is sterk aanwezig. “Kom op S.N. Goenka, schiet op met praten.” – denk ik.
‘Vroeger’ altijd een vrij agressief persoon geweest. Naja, vooral kwaad. Ik kon soms wakker worden met zo een extreem kwaad gevoel. Kwaad op de hele wereld. Dus bij het minste of geringste uitte zich deze woede in agressie naar diegene die de tikkende tijdbom liet ontvlammen.
Nu voelde ik ineens weer die kwaadheid opkomen. Die agressie. S.N. Goenka was de trigger. Ik verging van de pijn en dan begon hij ook nog zo extreem langggzaaaaaam te praten. Woest was ik! “Dit deed hij expres! Nu ervaar ik nog meer pijn. Wat een eikel!” – begon ik hem in mijn hoofd uit te schelden.
Ineens knapt er iets en ik zie voor mij hoe ik deze man in elkaar begin te slaan. Ik schrik van dit beeld. Ineens was daar weer die agressieve Amy. Die kwaaie Amy, boos op de hele wereld. Ik had haar al een tijdje niet meer gezien, maar ze is er kennelijk nog steeds. Ik moet lachen. Wat belachelijk dat ik zo kwaad word op deze ontzettend lieve man, omdat IK pijn ervaar. Omdat IK ongemakken ervaar. En dan geef ik dingen buiten mijzelf daarvan de schuld. Wat kan die man er nou aan doen dat ik zoveel pijn ervaar? Waarom zou die man mij expres deze pijn willen bezorgen?
Ineens besef ik dat het echt nergens op slaat om dingen buiten onszelf de schuld te geven van wat dan ook. Het ligt aan mij. Ik ervaar deze pijn of dit ongemak, dus ik moet daar mijzelf de schuld van geven. Ik moet daar zelf mee om leren gaan. De sensaties zullen weer overgaan. Alles is namelijk tijdelijk.
En hoezo goede of slechte sensaties? Alle sensaties zijn gewoon sensaties. Ik bestempel ze zelf als goed of slecht, maar eigenlijk is het gewoon een sensatie. Een sensatie die mij doet voelen dat ik leef.
Dit is echt een in een notendop verteld wat ik tijdens die 10 dagen wel niet allemaal heb geleerd. Het is bizar in welke state of mind je komt in en na de Stilte Vipassana.
Extra noot: Die vlieg, dat ene haartje, mijn slapende been, dat ene pijntje,… allemaal prikkels voor mijn mind om zich mee bezig te houden. Die vlieg, dat ene haartje, mijn slapende been vertegenwoordigen in ons dagelijks leven de grotere dingen die spelen. Dingen waarover we ons druk maken of waar we ons mee bezig houden. Op deze manier hoeft je mind niet in het heden te zijn. Niet te voelen wat er echt speelt.
Je mind is niet gewend om in het nu te zijn. De mind is altijd in de toekomst of het verleden, maar nooit in het heden. We zoeken altijd naar dingen buiten onszelf. De Stilte Vipassana zet dingen in perspectief en zorgt ervoor dat je niet meer op iedere prikkel buiten jezelf reageert. Ook vergroot het enorm je bewustzijn en met name je blinde vlekken.
Na de Vipassana heb ik de gewoonte ontwikkeld om iedere ochtend een half uur te mediteren. Het is ongelofelijk wat dit voor mij doet. Kortom: zo extreem een aanrader om eens in je leven een Stilte Vipassana te doen. Voeg deze echt toe aan je Bucketlist. Heb je nu geen Bucketlist? Well from now on, you do ;).
Extra, extra noot: Wel is het heel belangrijk om de 10 dagen af te maken. Pas de 10de dag begreep ik het. Toen viel alles voor mij op zijn plek. Er zit enorm veel heling, groei, bewustzijn en rust in het doen van een Stilte Vipassana.
Locaties: https://www.dhamma.org/nl/maps#nl